Zelf (s) turende teams

Eigen regie is een veel voorkomend begrip. Logisch, in het tijdperk der mogelijkheden. Zelfsturende teams sluit hierbij aan en zijn mijns inziens cruciaal voor organisaties om de noodzakelijke slagkracht te ontwikkelen en te behouden.  

Zelfsturende teams
Door de welvaart en technologische ontwikkeling hebben wij inmiddels de intelligentie, de techniek en de mindset om zelfsturend te kunnen zijn.
Een zelfsturend team wordt resultaat gericht aangestuurd en krijgt als team de verantwoordelijkheid en middelen toegewezen om dit resultaat te behalen. Het vraagt van het team als collectief te denken en handelen en rekenschap te geven van de overall doelen van de organisatie.

Invoering en onderhouden van zelfsturende teams vraagt iets van mens en organisatie. In praktijk zie ik dat wij met name actief aan de slag gaan met het aanpassen van structuur en besturingssystemen. De mens krijgt aandacht in de vorm van cognitieve vaardigheidstrainingen en eventueel nog teambuilding. Een behoorlijke investering die zich zou terugverdienen ware het niet, dat na verloop van tijd de teams uit elkaar vallen of als losse eenheden opereren en de verbinding met de organisatie verliezen. Resultaat: team en/of individu en organisatie zien elkaar als een belemmering, het gevecht om de macht leidt tot inefficiëntie en verlamt de organisatie. In plaats van een zelfsturend team, ontstaat een team dat zich blindstaart op het halen van haar gelijk. Een zelf-turend team.

Deze verschuiving kent vele oorzaken. Het ontbreken van vertrouwen is daar 1 van. Vertrouwen ontstaat enerzijds door de wisselwerking tussen individu en zijn omgeving. Anderzijds ontstaat vertrouwen door persoonlijk bewustzijn. En daar wordt in praktijk te weinig aandacht aan besteed.

Persoonlijk bewustzijn
Een team komt in een zelfsturende flow door het vrijkomen van zowel individuele als -collectieve energie. De individuele energie komt vrij als je lekker in je vel zit. Wanneer zit jij lekker in je vel? Als je overtuigd bent van je eigen kunnen en tevreden bent met jezelf en daarmee dus je minder sterke kanten accepteert. Hierdoor weet je wat je nodig hebt om je talenten te versterken en je minder sterke kanten op te vangen. Door dit bewustzijn en deze acceptatie, heb je minder angst om tekort te schieten. Hierdoor is de drang om jezelf te bewijzen en in de verdediging of aanval te schieten veel minder aanwezig. Als je dan vervolgens ook in een omgeving zit waar jij jouw talenten ten volle kan inzetten, kom je uiteindelijk in een zelfsturende flow. Deze balans is het fundament voor het individu om zich te durven verbinden aan een collectief. Het collectief dat dan ontstaat is een team, waarin de individuen vanuit hun eigen kracht zich kwetsbaar durven op te stellen om het teambelang te dienen. Door deze bewuste verbinding van ieder individu, komt er collectieve energie vrij en ontstaat een duurzaam zelfsturend team, dat bereid is ten dienste van het organisatie belang te handelen.

Wat ik in praktijk zie, is dat ons doen vaak veraf staat van wie wij zijn. Door macht en status kiezen wij voor een baan of een organisatie die minder bij ons past. Velen van ons hebben hun gedrag aangepast aan wat hij denkt dat van hem wordt verwacht. Hierdoor zijn wij minder onszelf en komen onze talenten minder goed en zichtbaar uit de verf. De angst om te falen is vaak aanwezig en wij schieten daardoor te vaak in de verdediging of aanval. Kortom, het fundament dat leidt tot verbinding met het collectief, ontbreekt. Om dit toch te creëren is de focus vaak op het trainen van sociale vaardigheden in de vorm van communicatietrainingen. Dit is symptoom bestrijding!
Beter is om aandacht te besteden aan de vraag of, hoe wij doen, overeenkomt met wie wij zijn.

Wisselwerking individu en omgeving
Terug naar de zelfsturende teams. Het collectief staat hierin centraal en wordt gevormd door de afzonderlijke individuen. Als die zich allemaal aangepast gedragen, dan zal er een cultuur ontstaan waar het individu onvoldoende tot zijn recht komt. Het gevolg is dat hij zich hierdoor uiteindelijk niet zal conformeren aan het collectief; aan de buitenkant lijkt het in eerste instantie een hechte groep  te zijn, maar zodra het team in zwaar weer komt valt het gegarandeerd uiteen.
Wanneer individuen zich bewust zijn van hun eigen waarden en talenten dan zullen zij zich bewust conformeren aan een set groepswaarden waarin zij zichzelf kunnen her- en erkennen. De verbinding die daardoor ontstaat is veel hechter en constructiever. Het individu zal onvoorwaardelijk aan het collectief willen bijdragen. Dit zijn de teams die ook in slecht weer zelfsturend blijven.